Tekst: Bogumił Zając. Ilustracje: Bożena Szczuka.

Krzyś

Mów mi Krzyś, bo jestem brzdącem.
Dziś skończyłem dwa miesiące.
Sypiam w nocy, sypiam w dzień
(ale żaden ze mnie leń).
Dużo płaczę, dużo zjadam,
chociaż zębów nie posiadam.
Jestem Krzyś i mam już rok.
Dzielnie stawiam pierwszy krok.
Mówię ma-ma, ta-ta, na-na
i gaworzę wciąż od rana.
Teraz zjadam nawet sery,
no bo zęby mam już cztery.

Jestem Krzyś, lat trzy i pół.
Nieraz stuknę czołem w stół.
Nie uciekam od nocnika,
bo w pieluchy już nie sikam.
Czasem się jedynie boczę,
kiedy ktoś mi schowa smoczek.

Jestem Krzyś, lat całe pięć.
Na słodycze wciąż mam chęć.
Wszyscy mają dość mojego:
Na co? Po co? I dlaczego?
Pokłóciłem się z Agatką,
więc zdzieliła mnie łopatką.
Jestem Krzysiek, lat już osiem.
Czasem miewam muchy w nosie.
Wskutek kłótni wśród chłopaków
z przodu brak mi dwóch mleczaków.
Piłka, rower cały dzionek,
a tu lekcje niezrobione.

Jestem Krzysiek, choć przytyłem.
Osiemnaście lat skończyłem.
Człowiek ze mnie już dorosły,
nawet wąsy mi wyrosły.
Mam dziewczynę, psa, marzenia
oraz szkołę do skończenia.

​
Jestem Krzysztof, lat czterdzieści.
Mój czas da się krótko streścić:
Praca – dom lub dom i praca,
brzuszek rośnie, wzrok się skraca.
Żonę mam i dwoje dzieci,
a czas leci, leci, leci...
Jestem Krzysztof, toast piłem.
Siedemdziesiąt lat przeżyłem.
Urodziny miałem huczne,
szczery uśmiech, zęby sztuczne.
Troje wnucząt przyjechało,
to nicponie jakich mało.


Jestem Krzysztof, mam sto lat.
Ze mną zmienił się też świat.
Mój pra–prawnuk, mały Krzyś
dwa miesiące kończy dziś.
Dalej... pamięć mi umyka.
Na początek wróć wierszyka.
Pobierz bajkę do wydruku
File Size: 104 kb
File Type: pdf
Pobierz plik

Ciekawostki
​


  Jak zapewne zauważyliście, w wierszyku razem z Krzysiem pojawiają się i rosną jego... zęby. No to parę ciekawostek na ich temat.


  Zęby u dzieci są nieco inne niż dorosłych i jest ich mniej. To tzw. zęby mleczne, czyli mleczaki, w liczbie dwudziestu. U dorosłych występują zęby stałe w ilości (jeśli ktoś jakiegoś nie stracił, bo u ludzi nie odrastają) trzydziestu dwóch.

  Określenie zęby mleczne wymyślił starożytny lekarz Hipokrates, który sądził, że u dzieci powstają one z... mleka.
  Wyjątkowo rzadko zdarza się, że dziecko przychodzi na świat, mając już drobne ząbki, najczęściej pojawiają się około szóstego miesiąca życia, a później zastępowane są przez większa ilość nowych, już stałych.

  Ostatnie zęby trzonowe, tzw. ósemki zwane są również zębami mądrości. Nie ma to jednak nic wspólnego z inteligencją człowieka, nazwa wiąże się z tym, że pojawiają się w późniejszym wieku, kiedy to człowiek powinien być już odpowiednio dojrzały.
  Prehistoryczny człowiek miał nawet dziewiątki i dziesiątki. Po prostu miał większą szczękę i potrzebował większej ilości do rozdrabniania pokarmów, które były twardsze niż dzisiaj. Jednak i współcześnie zdarzają się ludzie, u których pojawiają się dziewiątki. Te z kolei nazwano zębami głupoty. Jak widać, nie zawsze należy sugerować się nazwą.

  Kiedy zęby wypadną z powodu chorób lub z wiekiem, zastępuje się je sztucznymi - stąd powiedzenie, że u człowieka najpóźniej pojawiają się zęby sztuczne - często w postaci całej szczęki.


  Najdroższy ząb to najprawdopodobniej ząb Izaaka Newtona - sprzedano go w XIX wieku za 3300 dolarów!

  U zwierząt liczba zębów robi wrażenie - wśród ssaków najwięcej ma mrówkożer workowaty z Australii - 52, ale to nic w porównaniu do rekina, który może mieć ich do trzech tysięcy. A i tak na głowę bije go przeciętny... ślimak. Tak, tak, to nie pomyłka. Ślimaki mają liczne bardzo drobne ząbki, które służą im do ścierania pokarmu, rodzaj drobnej tarki czy papieru ściernego - mogą mieć nawet ponad 25000 ząbków!!! Wyobrażacie sobie ile czasu trzeba by poświęcić, żeby je porządnie wyszczotkować?

  U niektórych zwierząt zęby odrastają kilka a nawet kilkanaście razy - np. u słoni czy krokodyli.




  I na koniec zapamiętajcie - czy to zęby mleczne, stałe, czy sztuczne - wymagają higieny. A więc, szczoteczki w dłoń i CODZIENNIE myjemy ząbki!
Pamiętajcie też koniecznie, żeby włożyć każdego mleczaka, który Wam wypadnie, pod poduszkę. I to najlepiej jeszcze tego samego wieczora!

Dlaczego? Bo może się tak zdarzyć, że w nocy pojawi się Wróżka-Zębuszka i wymieni go na mały upominek.

​Nie wierzycie? Spróbujcie i przekonajcie się, że to prawda!